Tác giả Nguyễn Thánh Ngã bày tỏ: ‘Mẹ cấy tơ duyên lúa nước/ Cha nằm mơ giấc Lang Liêu/ Những hạt thảo thơm dính vào chữ hiếu/ Dính vào vị Tổ Quốc bao dung/ Luống cày dạy tôi tình yêu của đất/ Hạt cơm dạy tôi nghĩa rộng đồng bào’
Chùm thơ của NGUYỄN THÁNH NGÃ (phường Linh Xuân, TP.HCM)
THAO THỨC BÙN
Mẹ là cây lúa nuôi con
Mồ hôi muối, đọng vệt tròn lưng ong
Hai vai mẹ gánh cánh đồng
Đến khi hạt gạo lọt lòng ca dao
Ruộng sâu ống thấp ống cao
Hai tay mẹ cấy ngập vào rét xuân
Mạ non bén rễ trăng ngần
Bùn hóa giọt sữa thành thân gió mùa
Thế rồi, lưng bát nắng mưa
Mẹ đong bạc sợi tóc thưa mây trời
Đòng đòng con cá rô bơi
Bầy lia thia đội áo tơi đánh phèn
Con cua ngủ giấc bùn đen
Tờ mờ con cáy đốt đèn giăng câu
Cốm xanh nghĩ cũng nhạt màu
Để cho bông lúa cúi đầu dâng hương
Mẹ đun vỏ trấu còn thương
Cối xay đánh võng tai vương gió nồm
Kể từ hạt gạo thành cơm
Giấc mơ cũng chọn dẻo thơm mà nằm
Chị như bông lúa thắm đằm
Chín vàng nỗi nhớ tơ tằm ánh sao
Cha đi từ thuở chiến bào
Mẹ dặm ngày ngắn đêm thao thức bùn...
HẠT GẠO VIỆT NAM
Chiều nhìn về quê ngoại
Một màu trời khói hun
Chợt thương cây lúa nước
Ngàn năm đứng dưới bùn
Bùn chính là đất nước
Nuôi cây lúa vươn lên
Không bùn thì không có
Mùi thơm của hoa sen
Hạt cơm quê cũng thế
Có vị ngọt đồng bằng
Có mùi thơm lúa rẫy
Có vị đằm của trăng
Gói mo cau ra trận
Có chiến thắng Ngọc Hồi
Xe thồ Điện Biên Phủ
Chẻ hạt gạo làm đôi!
Lá ngụy trang khét lẹt
Ruột ngựa chéo ngang lưng
Những binh đoàn vượt núi
Hạt cơm cõng rau rừng...
Và Mùa Xuân Đại Thắng
Nắm cơm khô dưới hầm
Cờ bay Dinh Độc Lập
Vắt cơm hẩm chưa hâm!
Đến bây giờ hạt gạo
Trên boong tàu đi xa
Vượt đại dương xanh thẳm
Mang nỗi lòng phù sa
Vượt đắng cay để nhớ
Vượt nỗi buồn để vui
Vì trong nồi cơm Việt
Có dẻo thơm ngọt bùi...
CHA TÔI - NGƯỜI TRỒNG LÚA
Sinh ra từ gốc rạ
Người nông dân đầu trần cày ruộng
Lưỡi cày là vầng trăng khuyết một góc trời
Sừng trâu làng phì phò húc đổ cổng Chạng vạng
Trên ngực đất đẫm sương...
Cha tôi,
Người giũ phèn đứng dậy
Mẹ quang gánh tôi theo
Tôi nhận ra giọt sữa đầu đời từ cơm nắm
Tổ Quốc là chiếc tao nôi trên bờ ruộng
Có con chim sáo mỏ vàng...
Mẹ cấy tơ duyên lúa nước
Cha nằm mơ giấc Lang Liêu
Những hạt thảo thơm dính vào chữ hiếu
Dính vào vị Tổ Quốc bao dung
Luống cày dạy tôi tình yêu của đất
Hạt cơm dạy tôi nghĩa rộng đồng bào
Tôi ăn hạt phù sa để nhớ cơn mưa
Tôi uống giọt mồ hôi để nhớ nơi chôn nhau cắt rún
Nơi bàn chân trần cha tôi sần chai gánh thóc
Nơi vầng trán quê hương vén đám mây che khuất mặt trời
Nơi cây lúa lớn lên và đi khắp địa cầu...
Cha tôi,
Người cầm trên tay bông lúa cúi đầu
Nghe tiếng sấm rền vang chớp bể mưa nguồn
Người lặng lẽ đi về khom chái bếp
Nhìn khói lam chiều từ mái rạ bay lên
Người chưa nghĩ đến bánh dày bánh chưng
Hạt gạo đã nâng niu ngày Tết
Người chưa nghĩ đến cơm no
Đất nước đã mỉm cười...
Người đồng hành cùng rơm rạ nồng hôi
Đầu trần chân đất vót đũa cài lên chén bình minh...
