"Ngày xửa ngày xưa, ở vùng đất phèn cạnh sông Tiền, có một lão nông tên là Ông Ba, người nổi tiếng khắp xóm vì ruộng không rộng hơn ai, mà năm nào cũng lời hơn người.
Một hôm, cậu Tư từ thành thị về, nghe đồn ông Ba làm lúa “ít tốn phân, không đốt rơm, mà lại có tiền bán khí trời”, lấy làm lạ lắm.
Cậu hỏi: “Ủa, sao làm lúa mà bán được khí trời vậy bác Ba?”.
Ông Ba cười hiền khô: “Khí trời bác đâu có bán. Bác bán cái mình không thải ra trời!” 
Ngày trước, ruộng ông Ba cũng như bao người: mỗi vụ bón đạm cho lúa xanh mướt, xịt thuốc sát côn trùng, đốt rơm để tiện cày bừa. Năm nào mưa thuận thì còn lời, năm nào mưa nhiều là thua lỗ. Cứ thế, nông dân làm lúa cực mà nghèo, đất thì bạc màu, nước sông đục ngầu, còn mình thì ho khúc khắc.
Cho đến một năm, cán bộ xã mời ông dự hội thảo “1 triệu ha lúa giảm phát thải”.
Ban đầu, ông Ba cũng lắc đầu:
- Lúa mà không bón nhiều phân, sao lớn?
- Rơm mà không đốt, lấy đâu ra đất cày?
Nhưng rồi ông chịu thử một vụ thôi, xem sao…
Ông bắt đầu làm theo kiểu mới:
Giảm phân hóa học, tăng phân hữu cơ, tận dụng rơm rạ ủ phân, nuôi trùn.
Cấy thưa, chọn giống chất lượng cao, ít sâu bệnh.
Không đốt rơm mà bán cho hợp tác xã làm nấm, làm bao bì, trồng dưa lưới, ép viên đốt sinh học.
Đặc biệt ông đăng ký mã vùng trồng đạt chuẩn “Gạo Việt Xanh” để có thể bán gạo giá cao hơn.
Kết quả là:
- Tiền phân, thuốc giảm rõ rệt.
- Lúa chắc hạt, không còn lem lép.
- Đất tơi xốp, nước mương trong lại, chim cò bay về.
- Rơm không chỉ không đốt, mà bán được tiền.
- Hợp tác xã đứng ra liên kết bán tín chỉ các-bon, chia lại cho từng hộ
Câu chuyện của ông Ba chẳng phải cổ tích. Nó là hành trình mới của người nông dân thời hiện đại, từ “làm nhiều mà lời ít” sang “làm thông minh để sống khỏe, sống bền”.
Người ta bảo “1 triệu ha” nghe xa vời, nhưng thật ra là từng hộ dân, từng mảnh ruộng, từng cách nghĩ được thay đổi.
- Giảm phát thải là để mình không tiếp tục làm hại bầu không khí của chính mình.
- Tuần hoàn rơm rạ là để thứ từng bị đốt bỏ trở thành tài nguyên sinh kế.
- Gạo chất lượng cao là để hạt gạo Việt không còn bán theo ký, mà bán theo thương hiệu.
- Sức khỏe đất, nước, người là để mình không còn bệnh vì chính thứ mình ăn, uống, trồng.
- Tín chỉ các-bon là phần thưởng cho ai biết giữ lấy trời xanh.
 |
Lời kết gởi bà con:
- Bây giờ là lúc đồng ruộng không chỉ là nơi cấy lúa, mà là nơi gieo giấc mơ.
- Giấc mơ về một hạt gạo sạch, từ đất, đến nước, đến không khí, đến con người.
- Nếu mỗi người nông dân là một mắt xích, thì một triệu ha không phải điều không thể, mà là điều sẽ đến nếu bắt đầu từ một người dám nghĩ khác.
