KUALA LUMPUR – Trong bối cảnh nhiều người hoài nghi về tính khả thi của chương trình bán gạo với giá 20 peso/kg, Tổng thống Marcos tuyên bố chính quyền của ông đã tìm ra cách để duy trì sáng kiến này.
 |
| Tổng thống Marcos và Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco Tiu Laurel đã kiểm tra kho của Cơ quan Lương thực Quốc gia (NFA) tại San Ildefonso, Bulacan vào ngày 28/5/2025 |
Trong một cuộc phỏng vấn với báo chí vào thứ Ba, ông Marcos cho biết những nỗ lực nhằm bình ổn giá cả, bao gồm các thỏa thuận với các quốc gia sản xuất gạo, đã giúp chính phủ có thể bán gạo với mức giá trợ cấp là 20 peso mỗi ký.
“Có người nói rằng: ‘Chỉ là để đánh bóng hình ảnh, chỉ là hình thức bên ngoài.’ Vâng, họ có quyền… có ý kiến như vậy… Họ cho rằng điều đó không bền vững. Đúng là như vậy – đó là điều mà mọi người đang nói,” Tổng thống phát biểu sau Hội nghị Thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) diễn ra tại đây.
“Hãy xem tôi duy trì nó thế nào. Rồi đến tháng 5 năm 2028, chúng ta sẽ nói chuyện lại xem có thành công không. Chúng tôi đã tìm ra cách thực hiện,” ông nói thêm.
Việc tiếp cận gạo giá rẻ là một trong những cam kết then chốt của Marcos trong cuộc đua tổng thống năm 2022, cuộc bầu cử mà ông giành chiến thắng áp đảo với 31,6 triệu phiếu bầu.
Vào tháng 4, Bộ Nông nghiệp (DA) thông báo rằng chính phủ sẽ bán gạo trợ giá với giá 20 peso/kg nhằm giúp các hộ gia đình nghèo tiếp cận dễ dàng hơn với lương thực thiết yếu và đồng thời giảm tải cho các kho chứa của Cơ quan Lương thực Quốc gia (NFA).
Chính phủ dự kiến phân bổ từ 3,5 đến 4,5 tỷ peso để trợ cấp cho chương trình này.
Chi phí trợ cấp cho gạo giá rẻ sẽ được chia sẻ giữa chính quyền trung ương và địa phương. Chính quyền Marcos hy vọng có thể duy trì sáng kiến này thông qua ngân sách quốc gia của năm sau.
Trong khi một số bộ phận hoan nghênh chương trình, nhiều người chỉ trích cho rằng đây là hành vi chính trị hóa và đặt câu hỏi về tính bền vững lâu dài của nó.
Phủ Tổng thống đã bác bỏ ý kiến cho rằng chương trình gạo 20 peso/kg nhằm nâng cao hình ảnh chính phủ, khẳng định rằng Tổng thống Marcos từ lâu đã mong muốn giúp các gia đình thu nhập thấp có thể tiếp cận gạo dễ dàng hơn.
“Chúng tôi đang ký kết các thỏa thuận với nhiều quốc gia để giá gạo được ổn định, không biến động. Dù có chuyện gì xảy ra đi nữa, chúng tôi cũng đã làm được. Hiện tại, gạo 20 peso/kg đã có sẵn để bán,” ông nói.
“Nhưng đồng thời, chúng tôi cũng đảm bảo giá mua vào hợp lý để nông dân vẫn có thu nhập ổn định,” ông nói thêm.
Đầu tháng này, ông Marcos tiết lộ rằng chính phủ mất khá nhiều thời gian để có thể bán gạo 20 peso/kg vì một số quan chức có liên quan đến nạn buôn lậu gạo.
Sứ mệnh của NFA
Tại tỉnh Bulacan, NFA đã trình bày các đề xuất sửa đổi Luật Thuế quan gạo. Giám đốc NFA, ông Larry Lacson, ngày hôm qua phát biểu rằng sứ mệnh cung cấp gạo cho thị trường nội địa cần được khôi phục.
Ông Lacson giải thích, nếu không đưa gạo NFA ra thị trường, việc khôi phục chức năng này sẽ giúp tránh tình trạng gạo tồn kho quá lâu và tạo không gian để thu mua lúa mới thu hoạch.
Việc quản lý các nhà bán lẻ gạo và đăng ký kho chứa gạo cũng nên được giao lại cho NFA, để cơ quan này có thể theo dõi cung – cầu trong thị trường nội địa, ông nhấn mạnh.
Ông cũng cho biết NFA nên được phép thu mua gạo trực tiếp từ các hợp tác xã nông dân.
Nguồn:
Jasper Emmanuel Arcalas, Christine Boton, Helen Flores.
Báo The Philippine Star. 29/5/2025
